دانش اقتصاد

سرمایه، هزینه سرمایه و اجزای آن

هزینه سرمایه یا نرخ مانع عبارت است از هزینه تامین مالی برای کسب و کارهای کوچک و یا هزینه بدست آوردن پول.

همه کسب و کارها از جمله کسب و کارهای کوچک هم باید دغدغه سرمایه و هزینه سرمایه داشته باشند که در ادامه به بررسی برخی نکات مهم در این زمینه می پردازیم:

سرمايه چيست؟

سرمايه پولي است که کسب وکارها براي تأمين هزينه ي فعاليت هايشان به آن نياز دارند. هزينه سرمايه همان اجاره يا نرخ بهره است؛ هزينه اي است که کسب وکارها براي تأمين منابع مالي بايد بپردازند.

براي درکِ مفهوم هزينه سرمايه، ابتدا بايد مفهوم سرمايه را بدانيد. سرمايه ي کسب وکارهاي بسيار کوچک ممکن است صرفا اعتبار تأمين کننده اي باشد که به آن متکي هستند. براي کسب وکارهاي بزرگ تر، سرمايه ممکن است اعتبار تأمين کننده، وام و بدهي هاي بلندمدت يا بدهکاري هاي شرکت باشد. در شرکت هاي عام يا شرکت هايي که سرمايه گذاراني دارند، سرمايه شامل سهام عادي شرکت هم مي شود. ساير حساب هاي سهام عبارتند از سود انباشته، سرمايه ي پرداخت شده و شايد سهام ممتاز.

چرا سرمايه مهم است؟

کسب وکارها براي ساخت کارخانه هاي جديد، خريد تجهيزات جديد، توسعه محصولات جديد و ارتقاي فناوري اطلاعات بايد پول يا سرمايه داشته باشند. هر صاحب کسب وکار يا مدير ارشد مالي (CFO) در چنين مواقعي بايد بررسي کند که آيا بازده سرمايه گذاري از هزينه سرمايه يا هزينه اي که براي سرمايه گذاري در پروژه لازم است، بيشتر است يا نه. صاحبان کسب وکار معمولا روي پروژه هاي جديد سرمايه گذاري نمي کنند مگر اينکه بازده سرمايه ي اين پروژه ها بيشتر يا حداقل برابر با هزينه اي باشد که براي تأمين مالي آنها صرف مي شود. هزينه سرمايه کليد همه ي تصميمات تجاري است.

هزينه سرمايه چيست؟

هزينه سرمايه همان هزينه اي است که شرکت براي تأمين منابع مالي مي پردازد. اگر شرکت فقط از بدهي هاي جاري و وام بلندمدت براي تأمين هزينه ي فعاليت هايش استفاده کند، در واقع از وام استفاده کرده و هزينه سرمايه معمولا نرخ بهره ي آن وام است.

در شرکت هاي سهامی عام که سرمايه گذاراني دارند، بحث هزينه سرمايه پيچيده تر مي شود. اگر شرکت فقط از منابع مالي استفاده کند که سرمايه گذاران تأمين کرده اند، هزينه سرمايه همان هزينه ي فروش سهام است. معمولا اين نوع شرکت ها بدهي دارند، اما با تأمين مالي از طريق فروش سهام يا پولي که سرمايه گذاران تأمين مي کنند هم مي چرخند. در اين صورت، هزينه سرمايه همان هزينه ي وام و هزينه ي سهام است. ترکيب «تأمين مالي از طريق وام» و «فروش سهام براي شرکت»، ساختار سرمايه ي آن شرکت را تشکيل مي دهد.

بازگشت سرمايه چيست؟

بازگشت سرمايه در يک معامله ي تجاري يا يک پروژه ، ميزان سودي است که در مقايسه با سرمايه اي که هزينه کرده ايد، به دست مي آوريد. نکته ي کليدي در ارتباط با هزينه سرمايه اين است که بازگشت سرمايه براي هر پروژه، هميشه بايد برابر يا بيشتر از هزينه اي باشد که در آن پروژه سرمايه گذاري مي شود. به عبارت ديگر، نرخ بازگشت سرمايه بايد از هزينه سرمايه بيشتر باشد يا با آن برابر باشد تا شرکت به سود برسد.

هزينه سرمايه چه اجزايي دارد؟

يکي از اجزاي هزينه سرمايه، هزينه ي دريافت وام است. براي کسب وکارهاي بزرگ تر، وام معمولا به معناي بدهي ها يا اوراق قرضه کلان است. براي شرکت هاي بسيار کوچک هم وام مي تواند به معناي اعتبار تجاري باشد. براي هردوي اينها، هزينه ي وام همان نرخ بهره اي است که شرکت روي آن مي پردازد.

يکي ديگر از اجزاي هزينه سرمايه در شرکت هاي عام، هزينه ي تأمين مالي از طريق فروش سهام است؛ به عبارت ديگر، سرمايه گذاراني در شرکت داريد که در ازايِ سهام مالکيت، پول مي پردازند.

هزينه سرمايه سهام چندين جزء دارد:

  1. هزينه ي سود انباشته يا پولي که شرکت به جاي پرداخت سود سهام، دوباره در شرکت سرمايه گذاري مي کند؛
  2. هزينه ي سهام عادي جديد يا سهامي که شرکت براي بالاتر بردنِ موجودي منتشر مي کند؛
  3. سهام ممتازي که شرکت مي تواند براي افزايش موجودي منتشر کند.

براي شرکت هاي بسيار کوچک، هزينه سرمايه مي تواند بسيار ساده تر باشد.

تأمين منابع مالي از طريق وام يا فروش سهام، هرکدام مزايا و معايبي دارند و صاحبان کسب وکارها پيش از اضافه نمودنِ آنها به ساختار سرمايه ي شرکت، بايد اين مزايا و معايب را مورد توجه قرار بدهند. شرکت هاي بسيار کوچک ممکن است فقط از وام کوتاه مدت استفاده کنند که در اين صورت بايد هزينه اي براي اين جزء سرمايه هم در نظر بگيريم.

ميانگين هزينه سرمايه شرکت

وقتي صاحب کسب وکار متوجه مفاهيم سرمايه و هزينه سرمايه شد، در قدم بعدي بايد مفهوم «ميانگين هزينه سرمايه» را درک کند.

هريک از اجزاي سرمايه، درصد مشخصي از ساختار سرمايه ي شرکت را تشکيل مي دهد. براي دست يافتن به هزينه ي واقعي سرمايه، صاحب شرکت بايد سهم هريک از اجزاي تشکيل دهنده ي ساختار سرمايه ي شرکت را (برحسب درصد) در هزينه شان ضرب و سپس آنها را با هم جمع کند.

جمع بندي

پيش از آنکه شرکت درگيرِ خريد ملزومات يا تأمين منابع مالي فعاليت هايش شود، بايد تکليف هزينه سرمايه را روشن کند. تأمين همه ي منابع مالي موردنياز شرکت، واقعا چقدر هزينه دارد؟ اين هزينه ي تأمين مالي هرگز نبايد از مقدار بازگشت سرمايه فراتر برود.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا